ADR – czy taki straszny….
31 stycznia 2023
Przewóz towarów niebezpiecznych, w skrócie przewóz ADR (the European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road), jest ściśle uregulowany m.in. Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r o przewozie towarów niebezpiecznych oraz Umową europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych.
Na początku każdego roku przewoźnicy przeszukują swoje zlecenia transportowe w poszukiwaniu przewożonych towarów niebezpiecznych, z uwagi na konieczność sporządzenia sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych. Ale o tym szerzej trochę później.
Na giełdach transportowych cyklicznie pojawiają się zlecenia na przewóz ładunku z ‘ ADRem’. Przewoźnicy nie specjalizujący się w tego typu przewozach omijają takie oferty szerokim łukiem…. bo ‘ pojazd nie jest wyposażony…”, „ kierowca nie ma odpowiedniego przeszkolenia…”, „ nie znam się na tym…”. Czy słusznie? Otóż to zależy. Nie każdy przewóz towaru niebezpiecznego obliguje do spełnienia szeregu wymagań.
NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE WYŁĄCZENIA
Wyłączenie dotyczące ilości przewożonych w jednostce transportowej – 1.1.3.6 ADR
Wszystkie towary niebezpieczne zakwalifikowane są do jednej z pięciu kategorii transportowych:
| Kategoria transportowa | Maksymalna ilość całkowita na jednostkę transportową |
| 0 | 0 |
| 1 | 20 |
| 2 | 333 |
| 3 | 1000 |
| 4 | bez ograniczeń |
| Kategoria transportowa (Kod ograniczeń przewodu przez tunele) 1.1.3.6 (8.6) |
| (15) |
| 2 (E) |
| 2 (E) |
| 4 (E) |
Jeżeli w tej samej jednostce transportowej przewożone są towary niebezpieczne należące do różnych kategorii transportowych, to suma:
– ilości materiałów i przedmiotów należących do kategorii transportowej „1” pomnożona przez 50;
– ilość materiałów i przedmiotów należących do kategorii transportowej „1” o numerach: UN 0081, UN 0082, UN 0084, UN 0241, UN 0331, UN 0332, UN 0482, UN 1005, UN 1017 pomnożona przez 20;
– ilość materiałów i przedmiotów należących do kategorii transportowej „2” pomnożona przez 3;
oraz
– ilość materiałów i przedmiotów należących do kategorii transportowej „3” nie powinna przekraczać wartości obliczeniowej 1000.
Wymogi, które należy spełnić korzystając z powyższego wyłączenia:
– obowiązek wystawienia dokumentu przewozowego;
– obowiązek przestrzegania zakazów przewozu niektórych towarów niebezpiecznych z żywnością oraz ładowania razem
– obowiązek wyposażenia pojazdu w jedną gaśnicę 2kg.
Wyłączenie dotyczące towarów niebezpiecznych zapakowanych w ilościach ograniczonych – 3.4 ADR – LQ Limited Quantities
| Ilości ograniczone 3.4.6 |
| (7a) |
| 1 kg |
| 5 kg |
| 1 kg |
| 1 kg |
| 5 kg |
Możemy skorzystać z powyższego wyłączenia w stosunku do przewozu towarów niebezpiecznych niektórych klas , zapakowanych w ilościach ograniczonych. Odpowiedni limit ilościowy także znajdziemy w tabeli ADR:
Jeżeli w kolumnie 7a podany limit ilościowy wynosi „0” wówczas dana pozycja jest niedopuszczona do przewozu zgodnie z LQ.
W trakcie przewozu nie jest wymagane posiadanie przez kierowcę uprawnień do przewozu ADR, nie jest wymagany dokument przewozowy, nie jest wymagane wyposażenie ADR ani pomarańczowe tablice.
Towary niebezpieczne powinny być zapakowane wyłącznie w opakowania wewnętrzne umieszczone w odpowiednich opakowaniach zewnętrznych:
– umieszczenie opakowań wewnętrznych m.in. w kartonie – wówczas masa brutto nie może przekroczyć 30 kg.
– umieszczenie opakowań wewnętrznych na tacy obciągniętej folią termokurczliwą lub rozciągliwą – wówczas masa brutto nie może przekroczyć 20 kg.
Oznakowanie
– na opakowaniu zewnętrznym należy umieścić nalepkę LQ:
Powyższą nalepkę, lecz o większych wymiarach należy umieścić na pojeździe bądź kontenerze w przypadku, gdy nadane do przewozu jest więcej niż 8 ton na jednostkę transportową o DMC powyżej 12 ton.
– jeśli towar jest w postaci ciekłej, dodatkowo należy na obu przeciwległych bokach umieścić nalepkę ze strzałkami kierunkowymi:
Analizując powyższe, dochodzimy do wniosku, iż możemy przewieść całkiem sporą ilość towarów niebezpiecznych, bez konieczności ‘otwierania pomarańczowych tablic’ i stosowania większości wymogów.
PODSTAWOWE WYMAGANIA DO PRZEWOZU TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH
W momencie, gdy decydujemy się na przewóz towaru niebezpiecznego, wobec którego nie jest możliwe zastosowanie żadnego z wyłączeń musimy spełnić szereg wymogów, m.in.
– Kierowca prowadzący pojazd musi posiadać odpowiednie kwalifikacje – kurs podstawowy bądź specjalistyczny
– Konieczne jest wyznaczenie doradcy do spraw bezpieczeństwa – DGSA
– Konieczne jest coroczne sporządzanie sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.
– Konieczne jest prawidłowe oznakowanie i wyposażenie pojazdu.
DOKUMENTY PRZEWOŻONE W JEDNOSTCE TRANSPORTOWEJ:
– dokument przewozowy określony w 5.4.1
– instrukcje pisemne – przechowywane w taki sposób, aby były łatwo dostępne
– dokument tożsamości wszystkich członków załogi
– świadectwo dopuszczenia, jeżeli jest wymagane
– zaświadczenie o przeszkoleniu kierowcy określone w 8.2.1
WYPOSAŻENIE PRZECIWPOŻAROWE:
w zależności od DMC jednostki transportowej – 2 gaśnice o minimalnej pojemności określonej w 8.1.4.1
INNE WYPOSAŻENIE:
– klin pod koła odpowiedni dla danego pojazdu
– dwa stojące znaki ostrzegawcze
– płyn do płukania oczu – nie jest wymagany dla nalepek 1, 1.4, 1.5, 1.6, 2.1, 2.2, 2.3 dla każdego członka załogi pojazdu ( jak jedzie 2óch kierowców to wszystko podwójnie)
– kamizelka ostrzegawcza
– przenośne urządzenia oświetleniowe – latarki – które nie powinny zawierać elementów metalowych, mogących spowodować iskrę krzesaną
– para rękawic ochronnych
– ochrona oczu (okulary)
– maska ucieczkowa – w przypadku nalepek 2.3, 6.1
– łopata – w przypadku materiałów stałych i ciekłych oznakowanych nalepkami 3, 4.1, 4.3, 8 lub 9
– osłona otworów kanalizacyjnych – w przypadku materiałów stałych i ciekłych oznakowanych nalepkami 3, 4.1, 4.3, 8 lub 9
– pojemnik do zbierania pozostałości – w przypadku materiałów stałych i ciekłych oznakowanych nalepkami 3, 4.1, 4.3, 8 lub 9
OZNAKOWANIE I UMIESZCZANIE NALEPEK OSTRZEGAWCZYCH
Umieszczanie nalepek na pojazdach przewożących wyłącznie sztuki przesyłek:
– w przypadku pojazdów przewożących sztuki przesyłek zawierające materiały lub przedmioty klasy 1, inne niż należące do podklasy 1.4 grupy zgodności S, nalepki powinny być umieszczone na obu bokach i z tyłu pojazdu
– w przypadku pojazdów przewożących materiały promieniotwórcze klasy 7 w opakowaniach lub w DPPL ( inne niż sztuki przesyłek wyłączone), nalepki powinny być umieszczone na obu bokach i z tyłu pojazdu.
Oznakowanie tablicami barwy pomarańczowej: – jednostki transportowe przewożące towary niebezpieczne powinny być zaopatrzone w dwie prostokątne tablice barwy pomarańczowej, jedna z przodu, druga z tyłu jednostki transportowej, obie prostopadle do osi podłużnej tej jednostki
– dodatkowe oznakowanie i wymagania tablicami w zależności od rodzaju przewożonego towaru
– jeżeli jest to wymagane,w przypadku przewożenia materiałów zagrażających środowisku – należy umieścić znak dla materiałów zagrażających środowisku
ROCZNE SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI W ZAKRESIE PRZEWOZU TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH
Obowiązek złożenia rocznego sprawozdania ADR dotyczy przewoźnika, załadowcy, rozładowcy, pakującego, napełniającego a od 2023 roku także nadawcy.
Zatem, jeżeli przewoziłeś towary niebezpieczne, wymagające oznakowania pojazdu tablicami barwy pomarańczowej zobligowany jesteś do złożenia sprawozdania. Roczne sprawozdanie nie obejmuje, m.in. przewozów, które w całości odbywały się poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Sprawozdanie przygotowuje doradca do spraw bezpieczeństwa w dwóch egzemplarzach. Sporządzone i podpisane sprawozdanie przez doradcę oraz uczestnika przewozu ( w tym przewoźnika) składa się:
– do wojewódzkiego inspektora transportu drogowego , właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych.
Drugi egzemplarz sprawozdania uczestnik przewozu przechowuje w swojej siedzibie przez okres 5 lat od dnia jego wysłania.
Aktualny wzór sprawozdania dostępny jest pod tym linkiem.
KARY
Taryfikator kar za nieprzestrzeganie Ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych jest obszerny, a sama wysokość kar jest dotkliwa dla poszczególnych uczestników przewozu.
Poniżej kary za niewyznaczenie doradcy ds. ADR oraz nieprzesłanie rocznego sprawozdania w terminie:
| 6.2 | Niewyznaczenie przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych | 5000 |
| 6.3 | Nieprzysłanie w ustawowo określonym terminie rocznego sprawozdania z działalności uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych, jeżeli od ustawowo określonego terminu do dnia przesłania sprawozdania: 1) nie upłynęło 14 dni 2) upłynęło co najmniej 14 dni 3) upłynęły co najmniej 3 miesiące | 200 2000 5000 |
W powyższym artykule wskazany jest tylko promil koniecznych do przestrzegania wymogów, zatem jeżeli:
– chcesz przewozić towary niebezpieczne
– nie jesteś zadowolony we współpracy z obecnym doradcą
– nie jesteś pewien czy przewożone obecnie towary polegają przepisom ADR, czy też są spod ustawy wyłączone
Pozdrawiamy, zespół Tachoinfo